Mua bảo hiểm là để chuyển giao rủi ro cho doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH), là việc bạn bỏ ra 1 số tiền để đổi lại 1 cam kết của DNBH, khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra, DNBH sẽ trả tiền, bồi thường 1 số tiền gọi là Số tiền bảo hiểm cho bạn. Mua bảo hiểm chính là bán rủi ro cho DNBH, mua lấy sự an tâm về tinh thần, tin rằng khi có rủi ro xảy ra thuộc phạm vi bảo hiểm thì gia đình mình sẽ được bảo vệ, sẽ có tiền để tiếp tục duy trì cuộc sống hợp lý, con cái sẽ tiếp tục được học hành đầy đủ, có tiền để chữa bệnh,…
Nhưng liệu hợp đồng bảo hiểm của bạn và gia đình đang có đã có đủ những thứ bạn cần hay chưa? Liệu nó có đạt tiêu chuẩn để giúp bạn có được sự yên tâm đó không? Hay bạn mua bảo hiểm nhưng vẫn hoang mang không biết nếu mình có rủi ro xảy ra thì có được bảo hiểm chi trả hay không?
Hãy cùng Ngọc đi tìm hiểu 6 tiêu chí của 1 kế hoạch bảo hiểm toàn diện, từ đó bạn có thể đánh giá được các hợp đồng bảo hiểm hiện có của gia đình và bản thân đã đáp ứng nhu cầu của bạn hay chưa nhé.
Ghi chú: Trong phạm vi bài viết này Ngọc sẽ viết cho đối tượng bảo hiểm là con người, vì thế nội dung trong bài viết sẽ áp dụng cho Bảo hiểm nhân thọ (BHNT) và Bảo hiểm sức khỏe (BHSK).
Tiêu chí của 1 kế hoạch bảo hiểm toàn diện được gói gọn trong 7 chữ “Mua đúng – Mua đủ – Đảm bảo pháp lý”.
Giải thích ngắn gọn sẽ là:
- Mua đúng và đủ quyền lợi bảo hiểm, đủ số tiền bảo hiểm (mệnh giá bảo hiểm) cần thiết với nhu cầu của Bên mua bảo hiểm và Người được bảo hiểm;
- Phí bảo hiểm đóng vào phải phù hợp với tình hình tài chính của gia đình để hợp đồng bảo hiểm (HĐBH) được duy trì ổn định và lâu dài;
- HĐBH phải được giao kết hợp pháp, đúng luật để đảm bảo hợp đồng có hiệu lực;
- Kết hợp hiệu quả giữa các phương án và công cụ quản trị rủi ro khác nhau: Bảo Hiểm Y Tế, Bảo Hiểm Xã Hội, Bảo Hiểm Nhân Thọ, Bảo Hiểm Sức Khỏe, Quỹ dự phòng khẩn cấp, và các phương án khác;
6 tiêu chí của 1 kế hoạch bảo hiểm toàn diện
1. Tính đảm bảo về mặt pháp lý
Như các bạn cũng biết thực trạng thị trường bảo hiểm hiện nay tại Việt Nam có rất nhiều vấn đề nhức nhối, đặc biệt là sự sai phạm về mặt pháp lý của hợp đồng bảo hiểm (HĐBH). Có nhiều hợp đồng khách hàng vẫn đang đóng phí nhưng thực tế là hợp đồng vô hiệu, tức là ngay từ ban đầu đã không có hiệu lực bảo hiểm, hoặc có sự thiếu sót, sai lệch, không trung thực trong việc kê khai tình hình sức khoẻ và nghề nghiệp, nên khi sự kiện bảo hiểm xảy ra khách hàng sẽ không được chi trả hay bồi thường. Điều này đã gây ra hệ luỵ rất xấu tới lòng tin của khách hàng với bảo hiểm.
Vì vậy tiêu chí đảm bảo về mặt pháp lý này với Ngọc là tiêu chí quan trọng nhất, tiêu chí đầu tiên cần phải đạt được khi mua bảo hiểm. Nếu không đạt được tiêu chí này thì rủi ro lớn nhất là bên tham gia bảo hiểm không nhận được chi trả/bồi thường khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, như vậy sẽ không đáp ứng được nhu cầu khi mua BH của các bạn. Chắc chắn bạn không muốn mình bị rơi và tình huống thiệt thòi này đúng không nào, vậy hãy cùng Ngọc đi tìm hiểu tiêu chí này được thể hiện như thế nào trong hợp đồng bảo hiểm nhé.
Tính đảm bảo về mặt pháp lý được thể hiện bằng việc hợp đồng mà bạn và gia đình đang có, là hợp đồng đang có hiệu lực. Hợp đồng đang có hiệu lực là hợp đồng có giá trị pháp lý, làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên. Tức là, không bị rơi vào các trường hợp hợp đồng vô hiệu, hoặc hợp đồng bị mất hiệu lực.
Để đảm bảo tiêu chí này, hợp đồng của bạn cần thoả mãn các điều sau:
1.1 Bên mua bảo hiểm (BMBH) thoả mãn nguyên tắc “Quyền lợi có thể được bảo hiểm”
“Quyền lợi có thể được bảo hiểm” là 1 trong các nguyên tắc quan trọng nhất của bảo hiểm. Quyền lợi có thể được bảo hiểm đối với con người là quyền, nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng đối với đối tượng được bảo hiểm. Hiểu đơn giản là nếu Người được bảo hiểm (NĐBH) gặp rủi ro mà Bên mua bảo hiểm (BMBH) bị tổn thất về tài chính, thì BMBH được mua bảo hiểm cho NĐBH này.
Quy định về nguyên tắc giao kết và thực hiện hợp đồng bảo hiểm
Trích: Điều 16, Luật Kinh doanh Bảo Hiểm 2022
Trích: Điều 34, Luật Kinh doanh Bảo Hiểm 2022, cho thấy BMBH chỉ có thể mua bảo hiểm cho những đối tượng thuộc điều 34.
Nếu BMBH và NĐBH không có “quyền lợi có thể được bảo hiểm”, mà hợp đồng vẫn được ký kết và đóng phí thì hợp đồng này sẽ bị vô hiệu ngay từ thời điểm giao kết hợp đồng. Ví dụ trong trường hợp ghi sai họ và tên của BMBH hoặc NĐBH mà không sửa đổi thông tin; hoặc chồng mua BH cho vợ nhưng 2 người không có giấy đăng ký kết hôn, thì cũng thuộc vào trường hợp vô hiệu. Hoặc nếu BMBH và NĐBH không còn quyền lợi có thể được bảo hiểm, thì khi đó hợp đồng sẽ chấm dứt hiệu lực.
1.2 BMBH và NĐBH thực hiện đúng nghĩa vụ kê khai đầy đủ, trung thực mọi chi tiết có liên quan đến hợp đồng bảo hiểm theo yêu cầu của DNBH
Đặc biệt là kê khai đầy đủ, trung thực về tình hình sức khỏe, nghề nghiệp của NĐBH khi giao kết hợp đồng và phải thông báo đầy đủ các trường hợp có thể làm tăng rủi ro hoặc phát sinh thêm trách nhiệm của DNBH như thay đổi nghề nghiệp, nơi ở, đất nước lưu trú,…
Nghĩa vụ này của BMBH và NĐBH được quy định rất rõ trong điều khoản của các công ty, và ghi rõ nếu BMBH và NĐBH vi phạm nghĩa vụ cung cấp đầy đủ thông tin, kê khai tình hình sức khỏe, nghề nghiệp không đầy đủ, chính xác và trung thực, DNBH sẽ “đơn phương chấm dứt hoặc không chấp nhận yêu cầu khôi phục hiệu lực hợp đồng”, “không có trách nhiệm chi trả các quyền lợi bảo hiểm”, “được quyền thu hồi lại số tiền đã chi trả/bồi thường trước đó”
Trích dẫn Nghĩa vụ Kê khai trung thực của BMBH và NĐBH trong Điều khoản sản phẩm của Manulife
Trích dẫn Nghĩa vụ Kê khai trung thực của BMBH và NĐBH trong Điều khoản sản phẩm của FWD. Điều khoản Miễn truy xét chỉ áp dụng cho những thông tin không quan trọng. Thông tin về sức khoẻ, nghề nghiệp là thông tin quan trọng.
Hậu quả của việc kê khai không trung thực là Hợp đồng bị hủy, khách hàng không được chi trả quyền lợi, sẽ nhận lại giá trị hoàn lại hoặc phí bảo hiểm.
Và khi rủi ro đã xảy ra rồi, thì KH đi mua hợp đồng khác sẽ bị tăng phí hoặc loại trừ bảo hiểm, nặng hơn thì bị từ chối bảo hiểm. Đó là cái bất lợi và thiệt thòi rất lớn khi không mua đúng từ đầu. Vậy mới nói, “Bảo hiểm – Mua đúng từ đầu, cả đời ung dung”.
Như vậy việc kê khai đầy đủ, trung thực tất cả các thông tin theo yêu cầu của DNBH là cực kỳ quan trọng.
Nếu như ngày xưa TVV của bạn nói với bạn rằng “Bệnh này nhẹ không phải khai đâu”,“Bệnh này khỏi lâu rồi không phải khai đâu”, “Sau 2 năm là miễn truy xét, không làm sao đâu” thì phần nhiều là hợp đồng của bạn đang không thoả mãn tiêu chí này. Nếu không thoả mãn tiêu chí này, bạn cần thực hiện sửa đổi thông tin, kê khai bổ sung càng sớm càng tốt để đảm bảo tính pháp lý cho hợp đồng.
1.3 Các điều kiện khác
Trên đây là 2 ý chính bạn cần quan tâm, ngoài ra để thoả mãn tiêu chí này, hợp đồng của bạn không được rơi vào các trường hợp khác của hợp đồng vô hiệu hay hợp đồng chấm dứt hiệu lực, ví dụ như: Tại thời điểm giao kết hợp đồng, NĐBH không tồn tại, BMBH không trực tiếp ký tên vào Hồ sơ yêu cầu bảo hiểm mà người khác ký thay, các trường hợp giả chữ ký, ký thay, BMBH bị đe dọa, ép buộc giao kết HĐBH, BMBH không còn quyền lợi có thể được bảo hiểm,…
2. Tính hợp lý về các chủ thể trong hợp đồng bảo hiểm
Các chủ thể trong hợp đồng bảo hiểm ngoài doanh nghiệp bảo hiểm, sẽ bao gồm Bên mua bảo hiểm (BMBH), Người được bảo hiểm (NĐBH), Người thụ hưởng (NTH). Hiểu đơn giản, BMBH là người bỏ tiền ra đóng phí bảo hiểm, để khi NĐBH xảy ra rủi ro, thì BMBH hoặc NTH sẽ được doanh nghiệp bảo hiểm chi trả, bồi thường.
NTH là tổ chức, cá nhân được BMBH chỉ định để nhận tiền bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm, và phải được NĐBH đồng ý. Điều khoản của các công ty BH sẽ có quy định chi tiết hơn về NTH, như NTH phải có quyền lợi có thể được bảo hiểm với NĐBH, hoặc rõ hơn như NTH phải có quan hệ huyết thống với NĐBH.
Thường chúng ta sẽ tự mua bảo hiểm cho bản thân, mua cho người thân trong gia đình, hoặc công ty mua bảo hiểm cho nhân viên. Trong 1 gia đình thì thường có: bố, mẹ, vợ, chồng, con cái, cháu chắt, anh chị em. Vậy ai là người cần mua bảo hiểm, ai là bên mua bảo hiểm, ai là người được bảo hiểm, ai là người thụ hưởng?
Trường hợp bạn muốn mua bảo hiểm cho người khác
Để trả lời cho câu hỏi này, hãy đặt câu hỏi: “Ai là người mà khi rủi ro đến với họ, bạn sẽ phải là người có trách nhiệm về tài chính?” Thì người đó sẽ là người được bảo hiểm, bạn là bên mua bảo hiểm.
Trường hợp bạn muốn mua bảo hiểm cho chính bản thân mình
Trong trường hợp này, BMBH và NĐBH là chính bạn. Vậy ai sẽ là người thụ hưởng? Hãy đặt câu hỏi: “Ai là người mình muốn để lại cho họ 1 khoản tiền khi mình có rủi ro xảy ra?” Thì một hoặc một vài người đó là NTH. Ở 1 số quyền lợi, NTH cũng có thể chính là bản thân bạn.
Ở tiêu chí này, Ngọc muốn nói đến sự ưu tiên lựa chọn ai là NĐBH trong một gia đình. Rủi ro thì ai cũng có, nhưng trách nhiệm tài chính thì không phải ai trong gia đình cũng có trách nhiệm như nhau, rủi ro có thể xảy ra với mỗi người cũng khác nhau về tần suất và tổn thất tài chính. Hơn nữa nguồn lực tài chính của mỗi gia đình là có giới hạn, vì vậy khi mua bảo hiểm trong 1 gia đình cần có sự ưu tiên nhất định.
Để xác định được ai là BMBH, ai là NĐBH, ai là NTH trong từng sản phẩm, từng quyền lợi, cần phân tích Đặc điểm tài chính của từng người bao gồm: (1) Khả năng tạo thu nhập; (2) Nhu cầu tài chính; (3) Trách nhiệm tài chính; (4) Rủi ro trong cuộc sống người đó có thể gặp phải => Đưa ra lựa chọn hợp lý.
1 số tips để đảm bảo tiêu chí này là:
- Ưu tiên mua BHNT để bảo vệ sinh mạng cho người trụ cột trước tiên, vì đó là người tạo ra thu nhập chính trong gia đình. Sau đó còn khả năng tài chính mới mua tiếp cho những người còn lại
- Không mua BHNT cho trẻ em khi chưa mua BHNT cho bố mẹ
- Mua BHNT cho bố mẹ hay cho con cái, chỉ nên mua số tiền bảo hiểm (STBH) cho quyền lợi sinh mạng vừa đủ, không mua quá nhiều. Ưu tiên các quyền lợi bệnh hiểm nghèo, ung thư, chăm sóc sức khỏe cho 2 đối tượng này.
- Khi tự mua bảo hiểm cho bản thân hoặc 1 người mua bảo hiểm cho 1 người khác trong gia đình, nên mua thêm quyền lợi bổ trợ miễn đóng phí hoặc hỗ trợ đóng phí khi BMBH bị bệnh hiểm nghèo, với NĐBH ở quyền lợi bổ trợ này là BMBH của hợp đồng chính.
Ví dụ:
3. Tính đầy đủ về các Quyền lợi bảo hiểm và Số tiền bảo hiểm
Khi nói về việc đã mua bảo hiểm đủ hay chưa, thì chúng ta cần làm rõ, đủ ở đây là đủ về cái gì. Thường mọi người sẽ chỉ nghĩ về Số tiền bảo hiểm của quyền lợi tử vong đã mua ví dụ như 500tr, 700tr hay 1 tỷ sẽ duy trì cuộc sống của gia đình như hiện tại được bao nhiêu năm và coi nó là đủ, nhưng thực tế thì nó chỉ là 1 tiêu chí để đánh giá về mặt định lượng. Còn để đánh giá 1 kế hoạch bảo hiểm đã đủ hay chưa thì cần đánh giá cả tiêu chí định tính và tiêu chí định lượng. Định tính là đủ về quyền lợi, định lượng là đủ về số tiền bảo hiểm của từng quyền lợi đó.
Tiêu chí định tính - Đủ về quyền lợi
Quyền lợi bảo hiểm thì có rất nhiều, mỗi 1 quyền lợi có 1 ý nghĩa riêng để bảo vệ tài chính trước những rủi ro khác nhau. Chúng ta cần phân tích cẩn thận để xác định được các quyền lợi cần có cho mỗi người, tránh việc mua thiếu những quyền lợi quan trọng, và mua thừa những quyền lợi không thực sự cần thiết.
VD 1 người nữ đang ở độ tuổi 28, mới lập gia đình, chưa có con, nghề nghiệp: Content Creator. Bạn đó sẽ cần có các quyền lợi về:
- (1) Quyền lợi bảo hiểm trước rủi ro tử vong và tai nạn, để bảo vệ rủi ro mất hoặc giảm thu nhập.
- (2) Quyền lợi bảo hiểm bệnh hiểm nghèo, bệnh ung thư để có tiền chữa bệnh và bù đắp 1 phần thu nhập bị giảm đi cho bệnh tật.
Cần lưu ý 1 số công ty thì họ tách làm 2 quyền lợi riêng, bạn cần đọc kĩ định nghĩa bệnh hiểm nghèo, bệnh lý nghiêm trọng, bệnh ung thư trong điều khoản của từng công ty để biết phạm vi bảo hiểm của họ bao gồm những bệnh nào để biết mình đã mua đủ hay chưa. Có công ty danh sách bệnh hiểm nghèo của họ không bao gồm bệnh ung thư mà cần phải mua riêng 1 quyền lợi khác.
- (3) Quyền lợi điều trị nội trú khi nằm viện, phẫu thuật cũng là quyền lợi nên có. Vì chi phí y tế ngày càng tăng cao, trong khi thuốc điều trị rất nhiều thứ nằm ngoài danh mục chi trả của BHYT.
Thêm nữa, phụ nữ sau khi lập gia đình, từ sau độ tuổi 25 trở đi bắt đầu xuất hiện các vấn đề liên quan đến thay đổi nội tiết nhiều hơn, như tuyến giáp (nhân tuyến giáp Tirads 1,2,3,4..), tử cung (polyp, lạc nội mạc tử cung,…), nên quyền lợi 2 và 3, Ngọc khuyến khích phụ nữ nên mua sớm.
- (4) Nếu tự mua cho bản thân thì cần có thêm quyền lợi miễn nộp phí khi mắc bệnh hiểm nghèo, vì lúc này hợp đồng vẫn có các quyền lợi chính khác cần đóng phí để duy trì hiệu lực (quyền lợi tử vong, tai nạn,...)
Bạn nên mua đủ các quyền lợi này ngay từ ban đầu khi sức khoẻ còn tốt, chưa phát sinh nhiều vấn đề do tuổi tác hay sự thay đổi trong sinh hoạt, lối sống sau này. Rất nhiều người ban đầu khi sức khỏe tốt thì không mua đủ, đến lúc muốn mua thêm thì đã có 1 số bệnh khác, có thể làm cho hợp đồng bảo hiểm mua thêm bị tăng phí, loại trừ hoặc từ chối bảo hiểm.
Muốn xác định được các quyền lợi cần có. bạn cần xây dựng: Bảng tầm soát rủi ro và Bảng đánh giá tình hình tài chính (Thu nhập, chi tiêu, tài sản, nợ phải trả, nhu cầu tài chính và trách nhiệm tài chính => Từ đó xây dựng Bảng các quyền lợi cần có, xác định quyền lợi nào cần ưu tiên nhiều hơn (về số tiền bảo hiểm và phạm vi bảo hiểm).
Tiêu chí định lượng - Đủ về số tiền bảo hiểm
Đủ về mặt định lượng là đủ về số tiền bảo hiểm của từng quyền lợi: Quyền lợi tử vong, quyền lợi thương tật toàn bộ vĩnh viễn, quyền lợi ung thư, bệnh hiểm nghèo, quyền lợi tai nạn,…
Muốn xác định mệnh giá bảo hiểm của từng quyền lợi, bạn cần xây dựng Bảng tính Nhu cầu bảo hiểm, cũng như bảng tầm soát rủi ro. Với Bảng tầm soát rủi ro, bạn sẽ đánh giá rủi ro nào có khả năng xảy ra cao hơn, rủi ro tai nạn hay rủi ro bệnh tật, rủi ro nào cần chi nhiều tiền hơn để lựa chọn số tiền bảo hiểm của quyền lợi đó cao hơn.
Có 1 công thức cơ bản để kiểm tra sơ lược xem số tiền bảo hiểm của quyền lợi Tử vong và thương tật toàn bộ vĩnh viễn sẽ bảo vệ được bao nhiêu năm cho gia đình bạn: Chỉ số bảo hiểm
Chỉ số này đạt yêu cầu sẽ là 5 năm, lý tưởng thì cần đạt từ 10 năm trở lên. Vì khi người trụ cột mất đi, sẽ khó khăn nhất cho những người ở lại trong những năm đầu tiên. Và thường thì sau 5-10 năm, thì gia đình đó sẽ vượt qua được mất mát, khôi phục được trạng thái kinh tế như lúc trước khi vợ/chồng của người đó ổn định được thu nhập, con cái cũng đã lớn, có thể bắt đầu đi làm tạo ra thu nhập cho gia đình.
Tuy nhiên, đây cũng chỉ là 1 công thức nhỏ để đánh giá cơ bản. Còn số tiền bảo hiểm cần thiết sẽ được xác định dựa vào độ tuổi, giới tính, nghề nghiệp, tình hình sức khỏe, đặc điểm tài chính, khả năng tạo thu nhập, nhu cầu tài chính, trách nhiệm tài chính đối với bản thân và người phụ thuộc.
4. Tính phù hợp về mục tiêu của Bên mua bảo hiểm
Chúng ta có rất nhiều mục tiêu khi sử dụng các công cụ tài chính: bảo vệ, tiết kiệm tích lũy, đầu tư gia tăng tài sản, tạo quỹ học vấn cho con cái, hưu trí, trả tiền nằm viện, phẫu thuật, thai sản,… Và để đáp ứng những nhu cầu này, các sản phẩm BHNT và BHSK hiện nay cũng được thiết kế rất đa dạng để đáp ứng những nhu cầu trên như bảo hiểm tử kỳ, bảo hiểm sinh kỳ, bảo hiểm hỗn hợp, bảo hiểm trả tiền định kỳ, bảo hiểm trọn đời, bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm liên kết đầu tư, thẻ bảo hiểm sức khỏe,…
Mỗi một sản phẩm được thiết kế đều phục vụ cho những nhu cầu riêng. Vì thế cần hiểu rõ các sản phẩm bảo hiểm để lựa chọn sản phẩm phù hợp với mục tiêu, nhu cầu của bản thân. Tránh việc bạn ưu tiên bảo vệ nhưng lại mua 1 sản phẩm thiên về đầu tư, hay bạn ưu tiên đầu tư và quan trọng khoản tiền nhận tiền sau này hơn nhưng lại mua 1 sản phẩm thiên nhiều về bảo vệ.
Tuy nhiên, thì Ngọc vẫn giữ nguyên quan điểm là khi mua bảo hiểm, đặc biệt là BHNT thì phải đảm bảo mua đủ, mua đúng cho nhu cầu bảo vệ trước tiên. Sau đó, nếu tài chính vẫn còn dư giả, thì mới tính đến nhu cầu cho đầu tư, tích luỹ,… thông qua bảo hiểm.
Đọc thêm bài viết: Bản chất cốt lõi của Bảo hiểm
5. Tính phù hợp với khả năng tài chính của người mua và Tính cân đối trong quản lý Thu nhập - Chi tiêu
Tính phù hợp với khả năng tài chính
Mua bảo hiểm là 1 kế hoạch tài chính, 1 cam kết dài hạn, đòi hỏi người tham gia bảo hiểm nghiêm túc thực hiện nghĩa vụ nộp phí để duy trì hiệu lực hợp đồng. Vì thế phí bảo hiểm đóng vào phải ở mức phù hợp với khả năng tài chính của người mua, không được trở thành gánh nặng với họ để hợp đồng có thể được duy trì lâu dài. Tránh việc đóng được 2 3 năm phải dừng lại vì số tiền phải đóng quá lớn.
Để kiểm tra phí bảo hiểm có đang phù hợp với tài chính của bạn hay không, chúng ta có công thức:
Tỷ lệ này chỉ nên ở mức từ 5-8% thu nhập năm với BHNT. Vì bên cạnh bảo hiểm nhân thọ, bạn cần có các loại bảo hiểm khác: BHYT, bảo hiểm sức khỏe,… nên con số tối đa cho các loại bảo hiểm Ngọc chỉ chấp nhận là từ 8-10% thu nhập. (Đây là tỷ lệ phí bảo hiểm dành cho nhu cầu bảo vệ, không bao gồm phần dành cho đầu tư, tích luỹ hoặc có nhưng rất ít)
Nếu con số này cao hơn 10% mà lên đến 15-20%, thì chắc chắn đây không phải là 1 con số tốt, nó sẽ gây ra áp lực tài chính cho bạn khi phải đóng liên tục, đều đặn trong nhiều năm.
Tính cân đối trong quản lý Thu nhập - Chi tiêu
Khoản thu nhập sau khi bạn nhận được sẽ được dùng cho rất nhiều hạng mục khác nhau, để chi trả cho chi phí sinh hoạt thiết yếu, chi cho các khoản mong muốn như ăn hàng, du lịch, hưởng thụ,…Khoản tiết kiệm dư ra sẽ được dùng để xây dựng cho các mục tiêu tài chính của bạn như đầu tư gia tăng tài sản, trả nợ vay mua tài sản, xây dựng các quỹ tài chính của bạn như quỹ dự phòng khẩn cấp, quỹ bảo hiểm, quỹ hưu trí,…
Vậy thì sẽ cần 1 tỷ lệ phân bổ thu nhập phù hợp để đáp ứng được tất cả các nhu cầu này, không bị dồn hết vào 1 hạng mục nào cả.
Để đánh giá tính cân đối trong quản lý Thu nhập – Chi tiêu, bạn có thể tính toán 4 tỷ lệ sau:
1. Tỷ lệ tiết kiệm
Mức khuyến nghị
Thu nhập < 20tr –> Tiết kiệm 20-30% thu nhập
Thu nhập: 20 – 40 triệu / (1 + 1) –> Tiết kiệm 30 – 40% thu nhập
Thu nhập: 50 – 70 triệu / (1 +1) –> Tiết kiệm 40 – 50% thu nhập
Thu nhập > 80 triệu/ (1 + 1) –> Tiết kiệm trên 50% thu nhập
– Mức (1+1) : 1 người có 1 người phụ thuộc hoàn toàn về mặt tài chính
2. Tỷ lệ chi thiết yếu/thu nhập
Ghi chú: Ngọc không coi số tiền để mua bảo hiểm là chi phí thiết yếu, vì còn phụ thuộc vào tình hình tài chính của từng người, nên chi phí thiết yếu ở đây không bao gồm phí bảo hiểm. Nếu bạn coi phí bảo hiểm là chi phí thiết yếu, thì mức khuyến nghị có thể tăng lên 60% thu nhập. Các con số huyến nghị về tỷ lệ tiết kiệm ở trên sẽ giảm đi 10% ở mỗi mức.
3. Tỷ lệ chi nhu cầu/thu nhập
4. Tỷ lệ số phí bảo hiểm/thu nhập
Dựa vào các chỉ số trên bạn có thể thấy, trung bình bạn sẽ tiết kiệm được 20-30% thu nhập, vậy thì bạn chỉ có thể dành 10% thu nhập để mua tổng các loại bảo hiểm mà thôi. Phần dư ra 10-20% còn lại sẽ để thực hiện cho các mục tiêu khác của bạn: đầu tư, tích lũy,…Còn nếu bạn dùng đến 20% để mua bảo hiểm, như vậy thì bạn sẽ không còn lại bao nhiêu để thực hiện các mục tiêu khác của mình.
6. Tính toàn diện, đầy đủ của kế hoạch bảo hiểm, dự phòng - Quản trị rủi ro
Khi nói đến bảo hiểm phần lớn chúng ta sẽ nghĩ chỉ nghĩ đến Bảo hiểm nhân thọ. Nhưng như vậy là chưa đủ. Mục đích của Bảo hiểm nhân thọ (BHNT) là bù lại khoản thu nhập bị mất đi của con người trong các trường hợp rủi ro về sức khỏe và thân thể (mất khả năng lao động) hoặc tính mạng (tử vong), những rủi ro mà đem lại tổn thất lớn về tài chính. Có những rủi ro khác xảy ra vẫn khiến chúng ta tổn thất về tài chính nhưng không nằm trong phạm vi bảo hiểm của BHNT. Do đó không thể chuyển giao tất cả các rủi ro nhờ BHNT, mà cần kết hợp các phương án, công cụ bảo hiểm khác để bảo hiểm, dự phòng cho những rủi ro còn lại.
Vì vậy, khi lên kế hoạch các phương án bảo hiểm, dự phòng, cần xuất phát từ Quy trình quản trị rủi ro tài chính cá nhân tổng thể.
Mục đích của các phương án bảo hiểm, dự phòng là:
- Bảo vệ tình hình tài chính trước những sự cố, rủi ro không mong muốn
- Duy trì sự ổn định của dòng tiền
- Duy trì mức sống hợp lý
- Giữ được các tài sản thiết yếu (nhà cửa)
- Chi trả các nhu cầu giáo dục
- Các chi phí thiết yếu khác (chữa bệnh,...)
- Tránh rơi vào nợ nần
- Đảm bảo kế hoạch đầu tư không bị gián đoạn
- Với những rủi ro bất ngờ trong cuộc sống như đột nhiên bị mất việc, ốm đau, bệnh tật mà không thuộc phạm vi bảo hiểm, xe máy, laptop hỏng,...chúng ta cần có Quỹ dự phòng khẩn cấp từ 3-6 tháng chi tiêu. Với khoản dự phòng này thì chúng ta sẽ tự chủ tài chính, tránh khoản vay nợ không cần thiết, đảm bảo cuộc sống tối thiểu của gia đình trong thời gian tìm việc mới.
- Với những biến cố lớn trong cuộc đời, như rủi ro tử vong, rủi ro tai nạn mất sức lao động, mất thu nhập hoàn toàn, khi chúng ta không thể tạo ra thu nhập được nữa mà còn làm phát sinh thêm chi phí chữa trị, thăm nom, sẽ cần đến Bảo hiểm nhân thọ với các quyền lợi Bảo hiểm tử vong, Bảo hiểm thương tật toàn bộ vĩnh viễn, Bảo hiểm thương tật bộ phận vĩnh viễn, Bảo hiểm ung thư, Bảo hiểm Bệnh hiểm nghèo,...
- Cho những rủi ro ốm đau, bệnh nghiêm trọng, phẫu thuật,... có thể tốn đến vài chục triệu, vài trăm triệu hoặc tiền tỷ, chắc chắn BHYT của nhà nước là bắt buộc phải có. Tuy nhiên thẻ BHYT này còn gặp khá nhiều hạn chế trong thủ tục và các chính sách như: BHYT phải tuân thủ theo đúng tuyến mới được hưởng mức full, chỉ thanh toán tiền thuốc trong danh mục thuốc được duyệt của BHYT. Điều này làm hạn chế nhu cầu chăm sóc sức khỏe tại các cơ sở y tế có chất lượng tốt hơn. Nếu không có vấn đề gì về tài chính, khi đã có BHYT bắt buộc thì nên tham gia Bảo hiểm sức khỏe (BHSK)
Vậy là với kế hoạch bảo hiểm, dự phòng, bạn sẽ có Quỹ dự phòng khẩn cấp 3-6 tháng chi tiêu + Bảo hiểm (BHYT, BHNT, BHSK), Với những người đi làm công ty sẽ có thêm BHXH bắt buộc, hoặc có thể lựa chọn đóng BHXH tự nguyện. Như vậy đã khá đầy đủ rồi.
Ngoài ra, chúng ta cũng cần chuẩn bị phương án quản trị rủi ro khác trong trường hợp bị loại trừ, từ chối tham gia bảo hiểm vì các lý do sức khoẻ.
Trên đây là 6 tiêu chí của 1 Kế hoạch bảo hiểm toàn diện. Các bạn có thể tham khảo để review lại các hợp đồng bảo hiểm của bản thân và gia đình xem đã đạt các tiêu chí trên chưa nhé. Nếu có chỗ nào thắc mắc, cần thêm sự hỗ trợ, bạn có thể inbox cho Ngọc qua Facebook, Zalo để được giải đáp.
Chúc bạn và gia đình hạnh phúc, an yên, có được kế hoạch bảo hiểm toàn diện.