HOẠCH ĐỊNH TÀI CHÍNH CÁ NHÂN (FINANCIAL PLANNING) - NỀN TẢNG CỐT LÕI CỦA QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CÁ NHÂN, TƯƠNG LAI CỦA NGÀNH NGHỀ TƯ VẤN TÀI CHÍNH TẠI VIỆT NAM
Chúng ta thường ngại khi nói về tiền và luôn tránh né trao đổi các vấn đề liên quan đến tài chính, nhưng tài chính cá nhân thì gắn liền với cuộc sống. Theo quan sát của mình, 60% các quyết định hàng ngày và sự quan tâm của chúng ta liên quan đến tài chính, từ việc hôm nay ăn gì, có uống Starbuck không, cái váy này 600k thì có mua không , tháng này dư được bao nhiêu tiền đến việc giá căn hộ tai Hà Nội bao nhiêu tiền, có 100tr nên gửi tiết kiệm ngân hàng hay mua cổ phiếu, có nên cho con học trường tư không, có miếng đất ở Láng Hoà Lạc nên giữ hay nên bán, hay nên xây nhà trọ?
Và 80% các rắc rối trong cuộc sống đều là các vấn đề tài chính như vay nợ quá tay gây nên áp lực trả nợ, nợ quá hạn thẻ tín dụng, đầu tư thua lỗ, đi làm vất vả mà cuối tháng vẫn không còn đồng nào, mâu thuẫn trong gia đình,…Lý do là vì đại đa số người Việt chưa được trang bị kiến thức quản lý tài chính cá nhân bài bản và khoa học và thường chi tiêu theo cảm hứng, FOMO chạy theo đám đông và những lời tư vấn vẽ ra viễn cảnh tươi đẹp.
Nhưng tất cả các vấn đề sẽ được giải quyết, khi bạn biết đến và ứng dụng kiến thức và phương pháp Hoạch định tài chính cá nhân – Financial Planning. Vậy thì,
Hoạch định tài chính cá nhân - Financial Planning là gì?
Theo định nghĩa của Financial Planning Standards Board Ltd (FPSB) – Cơ quan thiết lập tiêu chuẩn cho nghề Financial Planning toàn cầu và là chủ sở hữu của chương trình Certified Financial Planner (CFP) được chứng nhận quốc tế bên ngoài nước Mỹ, thì:
“Hoạch định tài chính cá nhân (Financial Planning) là quá trình xem xét và phân tích toàn bộ bức tranh tài chính cá nhân của bạn, cùng các yếu tố liên quan như môi trường kinh tế xã hội và luật pháp ở nơi bạn đang sinh sống, làm việc, đầu tư. Từ đó, tạo ra một Kế hoạch tài chính cá nhân (Financial Plan) phù hợp và hiệu quả nhất để bạn đạt được các mục tiêu tài chính ngắn hạn, dài hạn của bản thân.”
Nghe thì vẫn khó hiểu đúng không, nhưng Ngọc sẽ giải thích cho bạn theo 1 số cách dễ hiểu hơn.
Về học thuật
Financial Planning là
- (1) Hệ thống các kiến thức đúng đắn về Tài sản, Tín dụng, Thu nhập, Chi tiêu, Đầu tư, Thuế, Bảo hiểm, Chứng khoán, Bất động sản, Hưu trí, Di sản & Thừa kế;
- (2) Phương pháp và tiêu chuẩn thực hiện các hoạt động quản lý tài chính cá nhân CHUẨN QUỐC TẾ như Quản trị tài chính cá nhân và Tín dụng, Hoạch định đầu tư, Quản trị rủi ro và hoạch định bảo hiểm, Hoạch định Thuế TCCN, Hoạch định tài chính cho giai đoạn hưu trí, Hoạch định Di sản và thừa kế, Xây dựng Kế hoạch tài chính cá nhân toàn diện;
- (3) Chuẩn mực về đạo đức hành nghề của những Nhà Hoạch định tài chính cá nhân, và những phần kiến thức nhỏ khác liên quan.
Đối với mỗi cá nhân
Financial Planning là phương pháp lập kế hoạch và quản lý tài chính cá nhân chuẩn quốc tế, đúng đắn nhất, đầy đủ nhất, hiệu quả nhất dành cho bạn; là nền tảng cốt lõi của việc ra các quyết định liên quan đến tài chính cá nhân
Bởi vì Financial Planning sẽ giúp bạn xây dựng được bức tranh tài chính từ tổng thể đến chi tiết, từ đó xây dựng lên Kế hoạch tài chính cá nhân. Kế hoạch tài chính cá nhân (Financial Plan) như một người dẫn đường cho bạn và giúp bạn đạt được mục tiêu tài chính của mình. Hoạch định Tài chính cá nhân (Financial Planning) là việc xây dựng lên Financial Plan đó. Bạn có thể tự lập kế hoạch tài chính của bản thân hoặc với sự giúp đỡ của chuyên gia – Nhà hoạch định tài chính cá nhân (Financial Planner).
Vậy thì, đã là phương pháp, thì ai cũng sử dụng được. Financial Planning là dành cho tất cả mọi người, bạn cũng có thể tìm hiểu và ứng dụng cho chính mình.
Nói về Ngành Financial Planning
Đây là ngành dịch vụ tư vấn tài chính duy nhất đứng trên quan điểm của khách hàng, giúp họ ra các quyết định sử dụng sản phẩm tài chính phù hợp với nhu cầu và tình hình tài chính bằng cách cung cấp bức tranh tài chính toàn diện cho mỗi người thay vì chỉ sử dụng các sản phẩm tài chính riêng rẽ.
Chính vì thế, cách tiếp cận, phương pháp tư vấn và khuyến nghị sẽ khách quan, trung lập, minh bạch, đầy đủ góc nhìn, tất cả vì lợi ích của khách hàng, kết hợp và phân bổ tài sản đa dạng các lớp tài sản, công cụ tài chính, chứ sẽ không bị nghiêng hết về 1 sản phẩm nào đó như cách mà đa số các tư vấn tài chính hiện tại đang làm.
Nói về Nghề Financial Planner
- Nhà hoạch định tài chính (Financial Planner) hay Cố vấn tài chính (Financial Advisor) và là những chuyên gia được cấp phép hành nghề để hướng dẫn, lập kế hoạch tài chính, đưa ra các lựa chọn tài chính phù hợp cho khách hàng. Như 1 “bác sĩ tài chính” đồng hành cùng khách hàng. Và đây là cả 1 ngành nghề đã xuất hiện và phổ biến từ lâu, tại các quốc gia phát triển trên thế giới, nơi mà có dân trí tài chính tốt và thu nhập bình quân đầu người ở mức cao.
- Financial Planning là xu thế tất yếu, là tương lai của hầu như tất cả ngành dịch vụ tài chính cá nhân: Ngân hàng, Bảo hiểm, Chứng khoán, Bất động sản,…tại Việt Nam trong 5-10 năm tới.
- Đối với Nhân viên ngân hàng, Đại lý bảo hiểm, Môi giới chứng khoán, Môi giới bất động sản, người làm trong dịch vụ tư vấn tài chính, Financial Planning là phương pháp tư vấn chuyên nghiệp, chuẩn mực, khoa học, đảm bảo lợi ích của khách hàng khi tư vấn và cung cấp sản phẩm tài chính cho họ.
Thực hiện Hoạch định tài chính cá nhân như thế nào?
Bằng cách liệt kê và tổng hợp, đánh giá tất cả các thông tin về Tình hình tài chính của bạn: Tài sản, Thu nhập, Chi tiêu, Những người phụ thuộc, Những tài sản thừa kế có tiềm năng, Danh mục đầu tư hiện tại, đến các thông tin về Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm nhân thọ hiện có,…
Thông tin để đánh giá về Tài chính hành vi như Nhân khẩu học (Tuổi, giới tính, nghề nghiệp, thâm niên làm việc, trình độ học vấn, sở thích, tình trạng hôn nhân,..), Lợi nhuận mong muốn (Bao nhiêu %/năm, Biên độ dao động chấp nhận được trong ngắn hạn và dài hạn), Khẩu vị rủi ro (Khả năng chịu đựng rủi ro, Thái độ với rủi ro), Sở thích và tính cách cá nhân, Mức độ hiểu biết về tài chính và các thị trường đầu tư,…
Sau đó liệt kê những mục tiêu tài chính: có thể là việc mua một ngôi nhà đầu tiên, một chiếc ôtô mới, phát triển nghề nghiệp, một chuyến đi du lịch cùng với gia đình ở nước ngoài, mục tiêu giáo dục cho con cái, hoặc nghỉ hưu vào năm 50 tuổi,…
Sau khi đã có đầy đủ thông tin, chúng ta sẽ phân tích, đánh giá, đồng thời kiểm tra các quy định hiện hành, môi trường kinh tế xã hội và luật pháp để đưa ra lộ trình, cách thức thực hiện, xây dựng 1 con đường để đạt được các mục tiêu. Trong lộ trình đó, sẽ xây dựng dòng tiền và các phương án đầu tư, kế hoạch sử dụng các sản phẩm tài chính (Tín dụng, Bảo hiểm nhân thọ, Cổ phiếu, Trái phiếu, Bất động sản,…) phù hợp, kèm theo các phương án dự phòng, quản trị rủi ro.
Toàn bộ quá trình đó chính là Hoạch định tài chính cá nhân (Financial Planning). Và các thông tin, phương án thực hiện được trình bày trên 1 bản Kế hoạch tài chính cá nhân (Financial Plan).
Financial Plan là gì?
Kế hoạch Tài chính cá nhân (Financial Plan) là một tài liệu thể hiện bức tranh toàn diện về tình hình tài chính hiện tại, các mục tiêu tài chính của bạn và các kế hoạch, chiến lược để đạt được những mục tiêu đó.
Financial Plan có thể được thể hiện trên 1 bản excel, 1 bản word hoặc bất kỳ 1 công cụ nào đó, miễn là nó có đủ các thông tin chi tiết về tài sản, dòng tiền, tiết kiệm, nợ, đầu tư, bảo hiểm và bất kỳ yếu tố nào khác trong đời sống tài chính của bạn.
Nhìn vào Financial Plan, bạn sẽ biết được
- Sức khỏe tài chính của bạn đang như thế nào, tình hình tài sản và thu nhập, chi tiêu ra sao, có tiêu chí nào cần phải cải thiện hay không?
- Các mục tiêu tài chính quan trọng bạn cần đạt được là gì, kế hoạch thực hiện từng bước ra sao để đạt được mục tiêu?
- Danh mục đầu tư hiện tại có đang phù hợp hay không, bạn nên xây dựng danh mục đầu tư như thế nào, nên sở hữu các loại tài sản gì, thời gian nắm giữ bao lâu?
- Bạn cũng sẽ biết được bạn cần có các loại bảo hiểm với Số tiền bảo hiểm và quyền lợi như thế nào, hiện tại bạn đang có những quyền lợi bảo hiểm gì, đã đủ hay chưa, có cần điều chỉnh gì hay không?
- Bạn đã có phương án dự phòng và quản trị rủi ro chưa? Bạn nên xây dựng nó như thế nào?
Bạn sẽ dễ dàng trong việc đưa ra các quyết định về tài chính của mình một cách tự tin và có cơ sở, đồng thời Financial Plan cũng giúp bạn theo dõi được sự cải thiện về tình hình tài chính cá nhân, qua các mốc thời gian trên con đường hướng đến sự an tâm và tự chủ tài chính.
Các yếu tố chính cần có của 1 Financial Plan
Financial Plan sẽ không có một khuôn mẫu (format) cụ thể vì được xây dựng theo tình hình và mục tiêu tài chính của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, khi thực hiện lên Plan cho bản thân hay cho khách hàng, theo góc nhìn và quy trình làm việc của Ngọc, để xây dựng được 1 kế hoạch toàn diện và có cái nhìn tổng quát nhất, dễ dàng và tự chủ trong việc đưa ra các quyết định tài chính, thì 1 Financial Plan nên có những cấu phần sau:
Ngoài ra, tuỳ theo nhu cầu của mỗi cá nhân, bạn có thể tạo thêm các phần đánh giá khác để ra quyết định, ví dụ như trong các trường hợp: Bảng tính các phương án vay: Ngân hàng, người thân,…Bảng đánh giá mua nhà hay thuê nhà, có nên mua ôtô hay để tiền đầu tư, tối ưu thuế Thu nhập cá nhân, Thừa kế – Di chúc,…
Đọc bài full về Financial Planning tại đây: Hiểu hết về Financial Planning – Hoạch định tài chính cá nhân cùng Ngọc
Và các bài khác về chủ chủ đề Financial Planning
When – Khi nào cần hoạch định tài chính cá nhân?
Why – Tại sao cần hoạch định tài chính cá nhân?
6 bước lập kế hoạch tài chính cá nhân
Những lầm tưởng về Financial Planning
