"Kế hoạch tài chính cá nhân (Financial Plan) như một người dẫn đường cho bạn và giúp bạn đạt được mục tiêu tài chính của mình. Hoạch định Tài chính cá nhân (Financial Planning) là việc xây dựng lên Financial Plan đó. Bạn có thể tự lập kế hoạch tài chính của bản thân hoặc với sự giúp đỡ của chuyên gia - Nhà hoạch định tài chính cá nhân (Financial Planner)."
Đoàn Hồng Ngọc
Nhà hoạch định Tài chính cá nhân

Nội dung

Hoạch định tài chính cá nhân - Financial Planning là gì?

Hoạch định tài chính cá nhân (Financial Planning) là quá trình xem xét và phân tích toàn bộ bức tranh tài chính cá nhân của bạn, cùng các yếu tố liên quan như môi trường kinh tế xã hội và luật pháp ở nơi bạn đang sinh sống, làm việc, đầu tư. Từ đó, tạo ra một Kế hoạch tài chính cá nhân (Financial Plan) phù hợp và hiệu quả nhất để bạn đạt được các mục tiêu tài chính ngắn hạn, dài hạn của bản thân.

Bằng cách liệt kê và tổng hợp, đánh giá tất cả các thông tin về Tình hình tài chính của bạn: Tài sản, Thu nhập, Chi tiêu, Những người phụ thuộc, Những tài sản thừa kế có tiềm năng, Danh mục đầu tư hiện tại, đến các thông tin về Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm nhân thọ hiện có,… 

Thông tin để đánh giá về Tài chính hành vi như Nhân khẩu học (Tuổi, giới tính, nghề nghiệp, thâm niên làm việc, trình độ học vấn, sở thích, tình trạng hôn nhân,..), Lợi nhuận mong muốn (Bao nhiêu %/năm, Biên độ dao động chấp nhận được trong ngắn hạn và dài hạn), Khẩu vị rủi ro (Khả năng chịu đựng rủi ro, Thái độ với rủi ro), Sở thích và tính cách cá nhân, Mức độ hiểu biết về tài chính và các thị trường đầu tư,…

Sau đó liệt kê những mục tiêu tài chính: có thể là việc mua một ngôi nhà đầu tiên, một chiếc ôtô mới, phát triển nghề nghiệp, một chuyến đi du lịch cùng với gia đình ở nước ngoài, mục tiêu giáo dục cho con cái, hoặc nghỉ hưu vào năm 50 tuổi,…

Sau khi đã có đầy đủ thông tin, chúng ta sẽ phân tích, đánh giá, đồng thời kiểm tra các quy định hiện hành, môi trường kinh tế xã hội và luật pháp để đưa ra lộ trình, cách thức thực hiện, xây dựng 1 con đường để đạt được các mục tiêu. Trong lộ trình đó, sẽ xây dựng dòng tiền và các phương án đầu tư, kế hoạch sử dụng các sản phẩm tài chính (Tín dụng, Bảo hiểm nhân thọ, Cổ phiếu, Trái phiếu, Bất động sản,…) phù hợp, kèm theo các phương án dự phòng, quản trị rủi ro.

Toàn bộ quá trình đó chính là Hoạch định tài chính cá nhân (Financial Planning). Và các thông tin, phương án thực hiện được trình bày trên 1 bản Kế hoạch tài chính cá nhân (Financial Plan).

Financial Plan là gì?

Kế hoạch Tài chính cá nhân (Financial Plan) là một tài liệu thể hiện bức tranh toàn diện về tình hình tài chính hiện tại, các mục tiêu tài chính của bạn và các kế hoạch, chiến lược để đạt được những mục tiêu đó. 

Financial Plan có thể được thể hiện trên 1 bản excel, 1 bản word hoặc bất kỳ 1 công cụ nào đó, miễn là nó có đủ các thông tin chi tiết về tài sản, dòng tiền, tiết kiệm, nợ, đầu tư, bảo hiểm và bất kỳ yếu tố nào khác trong đời sống tài chính của bạn.

Nhìn vào Financial Plan,
bạn sẽ biết được

Bạn sẽ dễ dàng trong việc đưa ra các quyết định về tài chính của mình một cách tự tin và có cơ sở, đồng thời Financial Plan cũng giúp bạn theo dõi được sự cải thiện về tình hình tài chính cá nhân, qua các mốc thời gian trên con đường hướng đến sự an tâm và tự chủ tài chính.

Các yếu tố chính cần có của 1 Financial Plan

Financial Plan sẽ không có một khuôn mẫu (format) cụ thể vì được xây dựng theo tình hình và mục tiêu tài chính của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, khi thực hiện lên Plan cho bản thân hay cho khách hàng, theo góc nhìn và quy trình làm việc của Ngọc, để xây dựng được 1 kế hoạch toàn diện và có cái nhìn tổng quát nhất, dễ dàng và tự chủ trong việc đưa ra các quyết định tài chính, thì 1 Financial Plan nên có những cấu phần sau:

Nhân khẩu học (Tuổi, giới tính, nghề nghiệp, thâm niên làm việc, trình độ học vấn, sở thích và tình trạng hôn nhân,..), Lợi nhuận mong muốn (Bao nhiêu %/năm, Biên độ dao động chấp nhận được trong ngắn hạn và dài hạn), Khẩu vị rủi ro (Khả năng chịu đựng rủi ro, Thái độ với rủi ro), Sở thích và tính cách cá nhân, Mức độ hiểu biết về tài chính và các thị trường đầu tư,…

Ngoài ra, tuỳ theo nhu cầu của mỗi cá nhân, bạn có thể tạo thêm các phần đánh giá khác để ra quyết định, ví dụ như trong các trường hợp: mua nhà hay thuê nhà, có nên mua ôtô hay để tiền đầu tư, tối ưu thuế Thu nhập cá nhân, Thừa kế – Di chúc,…

Các hạng mục Financial Planning

Financial Planning có thể là một quá trình hoạch định tổng thể để tạo ra Kế hoạch tài chính cá nhân toàn diện, gọi là Comprehensive Plan bao gồm 8 hạng mục hoạch định như bên dưới, hoặc cũng có thể là những phần hoạch định riêng biệt tuỳ theo từng nhu cầu.

Các hạng mục Financial Planning:

Bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn tại bài viết này: 8 hạng mục quan trọng trong Financial Planning

8 tiêu chuẩn cần có của
Financial Plan

Để tạo ra một kế hoạch toàn diện giúp bạn đạt được các mục tiêu tài chính trong ngắn hạn và dài hạn, gia tăng tài sản một cách hiệu quả và bền vững, luôn đạt trạng thái an toàn tài chính, một Financial Plan cần có đủ các tiêu chuẩn sau:

Bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn tại bài viết này: Bộ 8 tiêu chuẩn cần có của 1 Financial Plan 

Why - Tại sao cần Hoạch định tài chính cá nhân?

Có rất nhiều lợi ích của việc Hoạch định tài chính cá nhân đem đến cho bạn. Nó giúp bạn:

1. Bức tranh tài chính cá nhân toàn diện - Sự hiệu quả và bền vững, an toàn tài chính​

Financial Planning cho bạn một bức tranh tài chính cá nhân toàn diện, giúp bạn nắm rõ hoàn cảnh tài chính của bản thân tại bất kì thời điểm nào. Từ đó bạn sẽ đưa ra các quyết định tài chính hiệu quả và đúng đắn dựa trên sự phân tích và đánh giá chi tiết, đầy đủ các góc nhìn. Quyết định đó hoàn toàn được xây dựng dành riêng cho bạn và bảo vệ quyền lợi, đáp ứng đúng nhu cầu và mục tiêu tài chính của bạn. 

Ví dụ bạn sẽ biết BĐS thì nên đầu tư vào loại BĐS nào, mua chung cư hay mua đất thổ cư, tầm giá bao nhiêu và mua ở đâu; Đầu tư cổ phiếu thì đầu tư bao nhiêu, chiến lược như thế nào, nắm giữ bao lâu; Bạn sẽ biết được bạn có cần mua Bảo hiểm nhân thọ hay không? Nếu mua thì mua sản phẩm nào, số tiền bảo hiểm, số phí bảo hiểm là bao nhiêu tiền, cần có những quyền lợi gì, không nên dành quá bao nhiêu % thu nhập để mua bảo hiểm,….Không bị “FOMO”, chạy theo đám đông hay ảnh hưởng bởi quan điểm của ai khác.

Mục tiêu của Financial Planning là giúp bạn và gia đình luôn đạt trạng thái an toàn tài chính, nâng cao chất lượng cuộc sống, gia tăng tài sản bền vững, luôn có sẵn các phương án dự phòng trước những rủi ro, chứ hoàn toàn không phải là kiếm tiền nhanh chóng, nhân tài khoản lên nhiều lần bất chấp rủi ro.

2. Lộ trình thực hiện rõ ràng - Đạt được các mục tiêu

Financial Planning tạo ra một kế hoạch toàn diện, lộ trình từng bước, làm rõ các hành động cần thiết của bạn, giúp bạn giám sát và điều chỉnh tất cả các vấn đề liên quan đến khía cạnh tài chính → Đạt được các mục tiêu tài chính trong ngắn hạn và dài hạn.

3. Tăng số tiền tiết kiệm của bạn - Điểm bắt đầu của hành trình đầu tư gia tăng tài sản

Một phần quan trọng của bất kỳ 1 Financial Plan nào là tạo ra một chiến lược cho khoản tiết kiệm của bạn. Khi bạn lập 1 Financial Plan, bạn sẽ hiểu rõ hơn về thu nhập và chi tiêu của mình. Bạn sẽ biết số tiền bạn cần tiết kiệm là bao nhiêu, phân bổ ngân sách như thế nào để vẫn đảm bảo chất lượng cuộc sống mà còn tăng số tiền thặng dư hàng tháng, bằng Phương pháp quản lý chi tiêu tự ý thức mà Ngọc sẽ chia sẻ ở các bài viết sau.

Nhiều người không thực sự hiểu tầm quan trọng của việc tạo ra dòng tiền thặng dư hàng tháng, hàng năm. Nhưng khi bạn đã biết đến nó rồi, đây chính là bí mật của hành trình đầu tư gia tăng tài sản.

4. Nâng cao chất lượng cuộc sống

Nhiều người nghĩ rằng họ sẽ phải sống kham khổ hoặc hạ thấp mức sống nếu họ đang nỗ lực để đưa ra các quyết định tài chính tốt hơn. Ngược lại, bạn thường không cần phải đánh đổi lối sống của mình để có 1 tình hình tài chính tốt hơn. Mà ngay từ lúc bạn thực hiện những bước để cải thiện sức khỏe tài chính của mình, Ngọc sẽ giới thiệu với bạn trong “12 bước và 3 mốc Tự chủ tài chính”, chính từ lúc đó chất lượng cuộc sống của bạn đã được nâng cao, lành mạnh và tích cực hơn rất nhiều rồi. 

5. Thiết lập cho bản thân và gia đình một tương lai ổn định về tài chính

Khi thực hiện set-up dòng tiền với mô hình “12 bước và 3 mốc Tự chủ tài chính”, bạn sẽ thiết lập quỹ khẩn cấp và quỹ dự phòng là một thành phần quan trọng của Financial Plan. Bằng cách này, bạn sẽ không phải lo lắng khi phát sinh chi phí bất ngờ hoặc xảy ra rủi ro không lường trước được, ví dụ như mất thu nhập, ốm đau bệnh tật mà không nằm trong phạm vi chi trả của bảo hiểm,…Quỹ khẩn cấp và Quỹ dự phòng sẽ giúp bạn thoát khỏi những rắc rối về tài chính và giảm bớt căng thẳng và lo lắng, cuộc sống không bị xáo trộn.

6. Bình an trong tâm trí - Yên tâm tận hưởng cuộc sống

Với việc nắm rõ tình hình tài chính, quản lý chi tiêu thông minh, bạn có thể trang trải chi tiêu hàng tháng, đầu tư vào những ước mơ và mục tiêu trong tương lai của mình, vẫn có ngân sách cho việc hưởng thụ cuộc sống của bản thân hay chăm sóc những người thân yêu mà không phải lo lắng về tiền bạc. Lập kế hoạch tài chính sẽ giúp bạn sắp xếp tiền của mình một cách hiệu quả và yên tâm rằng khi có sự cố xảy ra, bạn vẫn có nguồn tài chính để chi trả cho nó. 

Ví dụ như bản thân Ngọc cũng là người rất thích trải nghiệm, mình rất thích kinh doanh và mình cũng đang ấp ủ thực hiện lại 1 vài dự án mà trước đây mình làm chưa thành công, mình cũng muốn đi du lịch nhiều nơi trên thế giới, muốn sang Bali hoặc Thái Lan sống 6 tháng – 1 năm để trải nghiệm,…Nhưng mình vẫn có những trách nhiệm tài chính với chính bản thân và gia đình mà mình cần phải đảm bảo, thì Financial Planning đã giúp cho mình hoạch định được các việc mình cần làm, số tiền mình cần kiếm được, các phương án bảo hiểm mình cần có để thực hiện được những điều đó. 

Và khi ấy mình thoải mái trải nghiệm cuộc sống và làm điều mình thích, vì mình yên tâm rằng khi có sự cố xảy ra, mình sẽ lo được cho bản thân hay gia đình. Đừng buồn nếu bạn vẫn chưa hoàn thành, tất cả sẽ ổn thôi. An toàn về tài chính sẽ không còn xa nữa, khi bạn đặt chân vào lộ trình Hoạch định tài chính cá nhân.

When - Khi nào cần Hoạch định tài chính cá nhân?

Hoạch định tài chính cá nhân (Financial Planning) là một cách thông minh để giữ cho “ngôi nhà tài chính” của bạn ngăn nắp. Đó là một công cụ dành cho tất cả mọi người, bất kể tuổi tác, thu nhập, giá trị tài sản ròng hay mục tiêu tài chính là gì. Nó giúp bạn đi đúng hướng để đáp ứng các nhu cầu tài chính hàng ngày và đạt được các mục tiêu tài chính quan trọng trong tương lai. Bạn có thể tạo một Financial Plan bất cứ lúc nào, cho dù số tiền bạn đang có là bao nhiêu, và thực tế là bạn nên có 1 Financial Plan càng sớm càng tốt.

Ngoài ra, đây là một số trường hợp cụ thể mà việc xây dựng Financial Plan thực sự cần thiết và có thể giúp bạn có những sự điều chỉnh ngay lập tức tạo nhiều giá trị cho tình hình tài chính của bạn:

How - Hoạch định tài chính cá nhân như thế nào?​

Để lập kế hoạch tài chính hiệu quả, bạn nên làm theo 6 bước sau:

Hãy viết ra tất cả các mục tiêu tài chính khác nhau mà bạn muốn đạt được, cả ngắn hạn và dài hạn, và đảm bảo rằng các mục tiêu của bạn rõ ràng và cụ thể.

Ví dụ: 
“Tôi muốn mua một chiếc ô tô có giá 700 triệu đồng trong ba năm tới”
“Tôi muốn mua một căn nhà ở Hà Nội khoảng 3 tỷ trong hai năm tới.”

Mục tiêu của bạn càng cụ thể, bạn càng có thể lập kế hoạch tốt hơn cho chúng. Những mục tiêu này sẽ đóng vai trò là kim chỉ nam cho bạn về cách bạn vạch ra kế hoạch và cách bạn phân bổ tiền của mình.

Bạn hãy cứ thoải mái viết ra tất cả những mục tiêu mà bạn muốn đạt được, sau đó đến các bước sau chúng ta sẽ có cách để tìm ra mục tiêu tài chính mà thực sự quan trọng và phù hợp, để bạn có thể đạt được nó.

Để bắt đầu, bạn cần hiểu rõ về tình trạng tài chính hiện tại của mình qua việc làm rõ các thông tin: Tài sản, Chi phí, Thu nhập, Khoản vay, Đầu tư, Tiết kiệm,…

Hoàn thành bước này sẽ giúp bạn hiểu rõ về tình hình tài chính của mình và biết cách cải thiện nó. Để làm được điều này bạn sẽ thực hiện các bước sau:

Ở bước này, bạn sẽ cần thực hiện những việc sau:

Hoạch định tài chính cá nhân không chỉ dừng lại khi bạn đã bắt đầu thực hiện kế hoạch của mình. Bạn cần theo dõi tiến độ thực hiện kế hoạch so với mục tiêu và có thể sẽ cần phải điều chỉnh khi hoàn cảnh và mong muốn của bạn thay đổi. 

Một số điều quan trọng bạn nên theo dõi để xem kế hoạch của bạn đang diễn ra như thế nào:

Thường thì vào những thời điểm có sự thay đổi lớn trong cuộc sống sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính của bạn và bạn cần phải xem xét và thay đổi nó. Ví dụ, khẩu vị rủi ro của bạn có thể sẽ thay đổi khi bạn có con, vì vậy bạn sẽ cần điều chỉnh lại danh mục đầu tư và các mục tiêu kèm theo đó. Hoặc, nếu bạn quyết định muốn thực hiện một giao dịch lớn như mua 1 bất động sản, bạn cũng cần điều chỉnh kế hoạch trước đó để giúp bạn đạt được mục tiêu.

Tôi có thể tự Hoạch định tài chính cá nhân cho bản thân được không?

Bạn HOÀN TOÀN CÓ THỂ tự lập kế hoạch tài chính cá nhân cho bản thân mình. Những kiến thức về Financial Planning hay quản lý tài chính cá nhân về cơ bản không khó. Rất nhiều người thấy khó đơn giản vì các kiến thức về Quản lý tài chính cá nhân tại Việt Nam từ năm 2022 trở về trước chưa được tổng hợp và hệ thống lại đầy đủ và bài bản, khoa học hoặc chưa được đưa vào chương trình giảng dạy chính quy tại các bậc học. 

Bạn chỉ cần nắm được những nguyên tắc cơ bản về tài chính cá nhân là đã có thể lập được 1 kế hoạch cơ bản, để bắt đầu cải thiện tình hình tài chính của mình rồi.

Do it by yourself

Khi các vấn đề tài chính của bạn còn đơn giản, ví dụ như bạn đang có 1 công việc, có một khoản tiết kiệm, có số tiền thặng dư hàng tháng và đang đều đặn đem đi tích luỹ đầu tư ở đâu đó, thì bạn có thể tự lập Financial Plan và thực hiện theo.

Nếu như bạn không phải tuýp người thích “Tự tìm tòi – Do it yourself”, hoặc khi các vấn đề tài chính của bạn phức tạp hơn, nhiều phần phải cân nhắc đánh giá khiến bạn bị bối rối không biết quyết định như thế nào liên quan đến đầu tư chứng khoán, bất động sản, pháp lý, thừa kế, thuế,… hoặc đơn giản là bạn muốn có 1 người đồng hành, giúp bạn đảm bảo rằng kế hoạch của bạn đã đi đúng hướng và đã bao gồm tất cả các yếu tố cần thiết, thì khi đó bạn nên tìm đến sự trợ giúp của chuyên gia tài chính.

Financial Planner

Cố vấn tài chính (Financial Advisor) và Nhà hoạch định tài chính (Financial Planner) là những chuyên gia được cấp phép hành nghề để hướng dẫn, lập kế hoạch tài chính, đưa ra các lựa chọn tài chính phù hợp cho khách hàng. Và đây là cả 1 ngành nghề đã xuất hiện và phổ biến từ lâu, tại các quốc gia phát triển trên thế giới, nơi mà có dân trí tài chính tốt và thu nhập bình quân đầu người ở mức cao.

Ngành Financial Planning là ngành dịch vụ Hoạch định tài chính và Quản lý gia sản ra đời từ năm 1970 tại Mỹ, hiện tại đã xuất hiện và phổ biến tại 27 quốc gia trên thế giới, kể đến như Mỹ, Úc, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia,…

Hãy quản lý tài chính chủ động

Nhưng dù bạn có tự mình lập kế hoạch tài chính hay tìm đến 1 Financial Planner, thì bạn vẫn cần có kiến thức về quản lý tài chính cá nhân và đầu tư. Vì bạn sẽ là người thực hiện kế hoạch đó, bạn là người hành động chính và chịu trách nhiệm cho tiền của bạn. Vì thế bạn cần hiểu được tầm quan trọng của Financial Planning, bạn phải hiểu rõ tình hình tài chính của chính mình và hiểu vì sao bạn cần thực hiện những hành động đó. Có như vậy thì bạn mới theo sát kế hoạch đã đề ra, nghiêm túc, kỷ luật thực hiện, và đạt được mục tiêu. Còn nếu không, bản kế hoạch của bạn cũng chỉ nằm trên giấy mà thôi.

Những lầm tưởng về Financial Planning

1. Financial Planning chỉ dành cho người giàu, người có tiền

2. Khi nào có nhiều tiền mới cần Hoạch định tài chính cá nhân

3. Financial Planning sẽ giúp bạn làm giàu nhanh chóng

4. Lập 1 Financial Plan rất phức tạp

5. Phí thiết kế Financial Plan rất đắt

Tổng kết

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top